Akaryakıtta fahiş zamma Enerji Üst Kurulu 'dur' dedi 

Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu, akaryakıt fiyatlarındaki son zamların kanun ve serbest piyasa şartlarına aykırı olduğuna karar verdi. Dağıtım şirketlerini uyaran Üst Kurul, fiyatların makul seviyeye çekilmesi için 20 Haziran'a kadar süre tanıdı. Aksi halde soruşturma açacağını bildirdi. 

Petrol fiyatları yerinde sayarken akaryakıta yapılan peş peşe zamlara Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK) el attı. Son dönemde gerçekleştirilen benzin zamlarını incelemeye alan Üst Kurul, fiyat artışlarında 'en yakın erişilebilir serbest piyasa oluşumunun dikkate alınmadığı' sonucuna vardı. Dağıtım şirketlerini uyaran Kurul, kendilerine çekidüzen vermeleri için 20 Haziran'a kadar süre tanıdı. Aksi halde idari soruşturma açacağını bildirdi.

Petrolün 150 dolara yaklaştığı Temmuz 2008'de benzin Türkiye'de ortalama 3,60 TL'den satılıyordu. Aradan geçen sürede petrolün varili 30 dolara kadar geriledi. Ancak indirimler benzinin pompa fiyatına sınırlı yansıdı. Son olarak 67 dolar civarında işlem gören petrole karşılık benzinin litre fiyatının 3,18 TL'ye çıkması bardağı taşıran son damla oldu. 'Akaryakıt devleri indirimde yavaş, zamda hızlı' eleştirileri üzerine harekete geçen Üst Kurul, başta Avrupa olmak üzere en yakın ülkelerdeki fiyatları mercek altına aldı. Yapılan incelemede zamların piyasa gerçeklerinden uzak olduğu sonucuna varılırken, fiyatların makul seviyeye çekilmesi için şirketlere 20 Haziran'a kadar süre tanındı. EPDK'nın internet sitesinde yayınlanan uyarıya göre, gerekli düzeltme yapılmazsa sektöre dönük soruşturma açılacak. Kusurlu bulunan şirketlere para cezaları kesilecek. Piyasada rekabetin bozulduğuna hükmedilirse Kurul'un iki aylığına tarife belirleme yetkisi bulunuyor.

Akaryakıt firmalarının hafta sonu yaptığı yeni zamla 95 oktan kurşunsuz benzinin litre fiyatı 3,12 liradan 3,18 liraya yükseldi. Mayıs ayı içinde hampetrolün varil fiyatındaki toplam artış 13 dolar oldu. Bir varil, 159 litre hampetrol alıyor. Dolayısıyla bir ay içinde hampetrolün litresi 0,08 dolar (1,53 liralık dolar kuru üzerinden hesaplandığında 0,12 kuruşa tekabül ediyor) artarken, bu durum 95 oktan benzinin litresine 24 kuruş zam olarak yansıdı. Aynı dönemde döviz kurunun artmaması da zammın gerekçeleri hakkında soru işaretlerine yol açtı. Uzmanlar bu açıdan EPDK'nın dün internet sitesinden yaptığı duyurunun ültimatom niteliğinde olduğunu belirtiyor. Tarifeler Daire Başkanlığı'nın Türkiye'deki pompa fiyatlarının yüksek olduğuna karar vermesinin sektörde önemli değişikliklere yol açabileceği kaydediliyor. Petrol Piyasası Kanunu, Kurul'a gerekli şartların oluşması halinde taban veya tavan fiyatı uygulama yetkisi veriyor. Akaryakıt fiyatlarının serbest piyasa şartlarına göre belirlenip belirlenmediğine yönelik konu uzun bir zamandan bu yana EPDK'nın gündemindeydi. Üst Kurul, tüketici derneklerinin yargıya taşıdığı konu hakkında yaklaşık bir yıldır şirketlerin fiyat oluşturmaları, malî tabloları, kâr marjları gibi konularda çalışma sürdürüyordu. Kurum en son Eylül 2008'de bir fiyatlandırma yönetmeliği çıkararak tüm şirketlerin bu esaslara uygun olarak tarifelerini sunmalarını istemişti.

Benzine bir ayda 4 zam

Eleştirilerin hedefindeki petrol şirketleri zamma gerekçe olarak hampetrol fiyatlarındaki yükselişi gösteriyor. Brent tipi petrolün varil fiyatı dün 67 dolardan işlem gördü. 1 Mayıs'ta ise 52,8 dolardı. Mayısta oluşan 14 dolarlık fark, benzine 4 kez zam olarak yansıdı. Benzinde bir önceki zam 19 Mayıs'ta yapılmıştı. 5 kuruş artırılan 95 oktan benzinin litresi 3,12'liradan satılmaya başlanmıştı. Zamlar, yakıttan alınan dolaylı vergileri gündeme getiriyor. Benzin, rafineri çıkışından 219 kat fazla fiyata satılıyor. KDV hesaplanırken ÖTV'li fiyatın üzerinden yüzde 18 KDV alınması 'verginin vergisi' yorumlarına yol açıyor.

http://www.zaman.com.tr/haber.do?haberno=854275&title=akaryakitta-fahis-zamma-enerji-ust-kurulu-dur-dedi :)

Benzini AB'nin iki katına satınca şirketlere uyarı geldi 
 
Ham petrol fiyatlarındaki artışı bahane ederek zam yapan akaryakıt şirketlerinin, kâr marjlarını bir hayli artırdıkları ortaya çıktı. 
 
Şirketleri 'kafanıza göre zam yapmayın' diye uyaran Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu'nun tavan fiyat olarak işaret ettiği Avrupa'da vergilerden arındırılmış benzin fiyatı 0,25 Euro cent civarında seyrediyor. Türkiye'de ise rakamın bunun iki katı, yani 0,42 Euro cent olduğu tespit edildi. Mayısta ham petrolün litre fiyatı 0,12 kuruş yükselirken, benzinin litresi 24 kuruş arttı. Şirketler zamlarına gerekçe olarak petrol fiyatlarının uluslararası piyasadaki artışını gösterirken, fiyat artışları Türkiye'nin yakın coğrafyasındaki ülkelerde bu oranda yansımadı. Son dönemdeki benzin zamlarını mercek altına alan EPDK Tarifeler Daire Başkanlığı, bu noktaya dikkat çekerek, Türkiye'deki pompa fiyatlarının yüksek olduğu kararına vardı. Zamlarla ilgili sektöre 20 Haziran'a kadar süre tanıyan Üst Kurul'un, fiyat oluşumuyla ilgili baktığı kriterlerde ilginç ayrıntılar dikkat çekiyor. Sektörü uyarmadan önce konunun uzmanları, Türkiye ile benzer durum sergileyen 4 AB üyesi ülkeyi inceledi. Ardından inceleme bütün birlik üyesi ülkeler esas alınarak genişletildi. Ortaya çıkan tablo enerji bürokratlarını şaşırttı. Çünkü, benzin ve motorinde vergiden arındırılmış şekilde uygulanan fiyatlar esas alındığında iki taraf arasındaki fiyat farkının 2 kata yakın olduğu görülüyor.

İncelemede esas alınan AB üyesi 4 ülke Fransa, İspanya, İtalya ve Yunanistan'dan oluşuyor. Söz konusu ülkeler Akdeniz çanağında bulunduğu için ham petrolün maliyeti bakımından birbirine çok benziyor. Uzmanlar, benzer şekilde gemilerle ticareti yapılan rafine edilmiş akaryakıt ürünlerinin fiyatlarının da birbirine çok yakın olduğunu ifade ediyor. Kanunda bahsedilen en yakın piyasanın tavan fiyatı olarak bu ülkeler baz alınıyor. Tavan fiyat ile ilgili hüküm, 5015 sayılı Petrol Piyasası Kanunu'nun 10'uncu maddesinde şöyle ifade ediliyor: "Rafinerici ve dağıtıcı lisansı kapsamında yapılan piyasa faaliyetlerine ilişkin fiyatlar, en yakın erişilebilir dünya serbest piyasa oluşumu dikkate alınarak, lisans sahipleri tarafından hazırlanan tavan fiyatlar olarak Kurum'a bildirilir." Bu durumu tespit eden Üst Kurul, geçen pazartesi şirketleri ikaz etmiş ve kendilerine çekidüzen vermeleri için 20 Haziran'a kadar süre tanımıştı. Bu arada pek çok akaryakıt dağıtıcısı ve satıcısı şirketin üst düzey yetkilisinin, 'nazik durumu' izah için EPDK Başkanı Hasan Köktaş'ı ziyaret ettiği öğrenildi. ZAMAN

http://www.zaman.com.tr/haber.do?haberno=855374&title=benzini-abnin-iki-katina-satinca-sirketlere-uyari-geldi

EPDK'nın geçen hafta 'benzinde fiyatlar yüksek' diye uyardığı akaryakıt firmaları yine zam yaptı.

Benzinin fiyatı 7 kuruş artışla 3.25'e çıktı. Yıl başından bu yana yapılan zam yüzde 20'yi buldu...

Akaryakıt dağıtım şirketlerini Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu da (EPDK) durduramadı. Geçen hafta yaptığı açıklama ile 'benzin fiyatı yüksek' uyarısı yapan EPDK'ya rağmen akaryakıt dağıtım firmaları yeni bir zam kararı aldı. Yapılan zam sonrası 95 oktan kurşunsuz benzin litre fiyatları 7 kuruş artarak, Ankara ve İzmir'de 3,17 liradan 3,24 liraya, İstanbul'da ise 3,18 liradan 3,25 liraya yükseldi. Önceki geceden geçerli olan zamla 97 oktan kurşunsuz benzinin litre fiyatı da 7 kuruş artışla Ankara'da 3,23 liradan 3,30 liraya, İstanbul Avrupa yakası ve İzmir'de 3,24 liradan 3,31 liraya çıktı.

'SAVAŞ' DA DURDURAMADI

Akaryakıt dağıtım şirketlerinin 1 Haziran'da yaptığı zamma tepki gösteren EPDK, aynı gün bir açıklama yaparak şirketleri uyardı. EPDK, akaryakıt fiyatlarının kanuna ve serbest piyasa koşullarına aykırı olduğuna karar vermiş ve şirketlerinden 20 Haziran tarihine kadar durumlarını düzeltmelerini istemişti. Açıklamada, bayiler payının düşürülmemesi halinde sadece 'savaş' durumunda uygulanan tavan fiyatın kendisi tarafından belirleneceğini bildirmişti. Bu uyarıya rağmen akaryakıt dağıtım şirketlerinin zam yapması dikkat çekti.

22 LİRALIK ARTIŞ

Enflasyon rakamları ilk 5 ayda TÜFE'de 1.7 artmasına karşın benzin fiyatlarına yılbaşından buyana yapılan zam yüzde 20'yi buldu. Yılbaşında 2,71 TL olan 95 oktan kurşunsuz benzinin litre fiyatı son zamla birlikte 3,25 TL'ye kadar yükseldi. Başka bir deyişle 50 litrelik bir depo yılbaşında 135 liraya dolarken, bu rakam bugün itibariyle 162 liraya yükseldi. Böylece 6 aylık bir dönemde depo başına 27 liralık bir zam ortaya çıktı.

http://www.bugun.com.tr/haber-detay/71444-akaryakit-sirketleri-zam-yapti-haberi.aspx

EPDK'nın fiyatları düşürmesi için muhtıra verdiği akaryakıtçı dün meydan okuma gibi zam yaptı. Son dönemde eleştirilerin hedefi olan EPDK 'Cevabımız 21 Haziran sonrasına' dedi.


EPDK'nın fiyatları düşürmesi için muhtıra verdiği akaryakıtçı dün meydan okuma gibi zam yaptı. Benzinin litre maliyeti 1.5 kuruş yükselince, pompa satış fiyatları 5 kuruş artırıldı

Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu'nun (EPDK) fiyatların tüketici aleyhine belirlendiği gerekçesiyle verdiği 'indirim yapın' muhtırasına akaryakıt firmalarından cevap haksız 'zam'la geldi. Mayıs başından bu yana benzinde litre başı maliyetleri 1.2 kuruş artan akaryakıtçılar dün 5 kuruş zam yaptı.

EPDK'nın indirim için 20 Haziran'a kadar tanıdığı sürenin dolmasına 10 gün kala benzinin litre fiyatı 3.23 lirayla Eylül 2008'den bu yana en yüksek seviyesine çıktı. Tüketicinin bir litre benzinde ödediği fazladan para 30 kuruşa yükseldi. Zamla birlikte 45 litrelik bir otomobilin deposunu doldurma masrafı 145.3 liraya yükseldi. 1.400 cc motor hacmine sahip aracıyla günde ortalama 50 kilometre yol yapan bir tüketcinin aylık yakıt masrafı 363.4 liraya, fazladan ödediği para ise 33.75 liraya yükseldi. Benzinin litre fiyatı dün 3.23 liraya yükselirken şirketler bundan önceki zammı 31 Mayıs'ta yapmıştı. Akaryakıtçılar pompa fiyatlarını döviz kuru ve uluslararası benzin fiyatlarındaki değişime göre belirlediklerini iddia ederken, iki zam arasındaki gelişmeler bu gerekçeyi haksız çıkartıyor.

MALİYETİN 4 KATI ZAM

Benzine dün yüzde 1.57 zam yapılırken, mayıs başındaki fiyat ayarlamasıyla dünkü değişim arasında maliyet artışı bu zammın dörtte biri düzeyinde oldu. Dünya benzin fiyatları, Merkez Bankası'nın resmi döviz kuru ve vergiler eklenerek bulunan benzinin ton başına fiyatı mayıs başından bu yana sadece yüzde 0.43 artışla 2 bin 772 liradan 2 bin 784 liraya yükseldi. Bir başka değişle benzin fiyatları pompada 5 kuruş artarken akaryakıtçıların litre başına maliyeti sadece 1.2 kuruş yükseldi. Böylece son zam EPDK'nın 'Akaryakıtçılar fırsatçılık yapıyor' iddiasını kesin olarak kanıtladı. n EKONOMİ SERVİSİ

Yıldız: Akaryakıt fiyatları daha gerçekçi olacak

Enerji Bakanı Taner Yıldız, EPDK'nın yüksek benzin fiyatlarını aşağı çekmeye dönük çalışma yaptığını açıkladı. Bakan Yıldız dün bir soru üzerine 'EDPK Başkanı ile konuştum ve kendisi, pompa fiyatlarıyla toptan satışlar arasındaki makasın hangi noktada olması gerektiğine dair bir çalışma yürüttüklerini söyledi. İnşallah o çalışmanın sonucunda tüketici için uygun olan düzenleme daha gerçekçi bir şekilde yapılacak' diye konuştu.

EPDK:Cevabımız 21 Haziran sonrasında

Hüseyin Özay'ın haberi

Enerji sektörünü karıştıran zam haberi akaryakıt şirketlerinden indirim bekleyen EPDK'da büyük rahatsızlığa neden oldu. Zam yapma kararı alan akaryakıt şirketleri temsilcilerinin, zam kararının alındığı gün EPDK yetkilileri ile toplantı yaptığı ortaya çıktı. Toplantıda EPDK'nın, fiyatlarını düşürmeleri için şirketlere sözlü olarak uyarıda bulunduğu, şirket temsilcilerinin de EPDK'nın fiyatlarının düşürülmesine ilişkin talebinin değerlendirildiğini ifade ettikleri öğrenildi. Aynı toplantıya katılan akaryakıt şirketleri temsilcilerinin zam kararına onay vermesi ise EPDK da 'devlete meydan okuma' olarak algılandı.

EPDK yetkilileri zamla ilgili şu anda bir açıklama yapmanın doğru olmadığını belirterek, akaryakıt şirketlerine gerekli cevabın 21 Haziran'da verileceğini bildirdiler. EPDK, akaryakıt şirketlerine fiyatlarını düşürmesi için 20 Haziran'a kadar süre tanımıştı.

http://www.haber7.com/haber/20090610/Akaryakit-zammina-EPDK-sert-cikti.php

Benzin Coni'ye 0.33 dolar!

ABD'ye ihraç edilen benzinin fiyatı yurtiçinde satılan benzinden 4 kat daha ucuz...Akaryakıt fiyatlarına yapılan zam tartışma konusu olurken, ABD'ye Türkiye'den ihraç edilen benzinin fiyatının 0,33 ile 0,75 dolar arasında değiştiği açıklandı.

Gümrüklerden Sorumlu Devlet eski Bakanı Kürşad Tüzmen'in, CHP Kırklareli Milletvekili Tansel Barış'ın soru önergesine verdiği cevap, Türkiye'den ihraç edilen benzinin yüzde 12'sinin ABD'ye gittiğini belirtti.

DÖRTE BİR FİYATINA

Tüzmen'in verdiği bilgilere göre, Türkiye'den ihraç edilen benzin fiyatı 0,33 ile 0,75 dolar arasında değişiyor. "Bu çerçevede 2008 yılında benzinin litresi 0.33 ile 0.75 dolar arasında ihraç edildi.

Benzinin yurtiçi litre satış fiyatı ise vergilerle birlikte 2.8 lira (1.7 dolar) olarak belirlenebilmektedir" diyen Tüzmen, iç piyasada benzin fiyatının yüksek olmasının vergilerden kaynaklandığını vurguladı.

Yapılan tüm uyarılara rağmen bir türlü inmeyen benzin fiyatları EPDK'yı harekete geçirdi. Bugün açıklanan fiyatlar iki ay geçerli olacak.

Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu (EPDK) akaryakıt dağıtım ve bayi satışlarına yönelik "tavan fiyat" uygulamasına karar verdi.

EPDK'nın internet sitesinde yayınlanan duyuruda, Kurulun 28 Mayıs 2009 tarihinde yapılan toplantısında Petrol Piyasasında faaliyet gösteren dağıtıcı lisansı sahiplerinin fiyat uygulamalarında en yakın erişilebilir dünya serbest piyasa oluşumu dikkate alınmadığı anlaşıldığından, lisans sahiplerinin fiyat uygulamalarını söz konusu aykırılıkları giderecek şekilde düzenlemeleri için 20 Haziran 2009 tarihine kadar süre verildiği hatırlatıldı.

Buna göre haftalık toplantısı için bugün toplanan Kurul konuya ilişkin aldığı kararla Petrol Piyasası Kanunun 10. maddesi kapsamında kendisine verilen yetki ile tavan fiyat uygulamasını başlattı.

Bu kapsamda dağıtıcı ve bayi toplam marjları benzin için litre başına 25 kuruş, motorin için litre başına 30 kuruş, kırsal motorin için de litre başına 27,5 kuruş olarak düzenlenmesine ve güncellenmesine ilişkin formülasyon kurul kararında yayınlandı.

Kararın Resmi gazetede yayımlanmasının ardından, bugünkü fiyatlar itibariyle, yürürlüğe girmesi beklenen fiyatların 95 oktan benzin için 3,04 lira, motorin için 2,49 lira, kırsal motorin için de 2,35 lira  olması bekleniyor.

EPDK, akaryakıt dağıtım şirketlerinin uygulanan fiyatların kanuna ve serbest piyasa koşullarına aykırı olduğuna karar verirken, şirketlerin 5015 sayılı Petrol Piyasası Kanununun 10 uncu maddesinin "Rafinerici ve dağıtıcı lisansı kapsamında yapılan piyasa faaliyetlerine ilişkin fiyatlar, en yakın erişilebilir dünya serbest piyasa oluşumu dikkate alınarak, lisans sahipleri tarafından hazırlanan tavan fiyatlar olarak Kuruma bildirilir" hükmüne uygun hale getirmeleri için 20 Haziran 2009 tarihine kadar süre vermişti.

Bunun üzerine de dağıtım şirketlerini fiyat uygulamalarına ilişkin tekliflerini EPDK'ya sunmuştu. Dağıtım şirketleri geçtiğimiz hafta için de benzin ve motorin fiyatlarında çeşitli oranlarda indirime gitmişti.

http://www.haber7.com/haber/20090626/Benzinde-artik-tavan-fiyat-uygulanacak.php
http://www.epdk.org.tr/haber/basindetay.asp?id=107

EPDK'nın fiyat indirimine gitmeyen akaryakıt firmalarına karşı tavan fiyat uygulaması Petrol Ürünleri İşverenleri Sendikası'nın tepkisini çekti.


Petrol Ürünleri İşverenler Sendikası (PÜİS), ''Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu'nun (EPDK) tavan fiyat uygulamasının, Türkiye'nin enerji piyasasına yönelik iç ve dış güveni temelden yokettiğini'' öne sürdü.

PÜİS'ten EPDK'ya hitaben gönderilen açık mektupta, tavan fiyatla birlikte taban fiyat uygulamasının da getirilmemesinin ''haksız, yıkıcı rekabete neden olduğu'' kaydedildi.

Tavan fiyat uygulamasının Türkiye'nin enerji piyasasına yönelik iç ve dış güveni temelden yokettiği belirtilen mektupta, bu kararın olumsuz etkisinin yabancı sermaye açısından uzun yıllar görüleceği savunuldu.

EPDK'nın bayilerle dağıtıcılar arasındaki diğer sorunlara çözüm getirmezken, tavan fiyat uygulamasıyla bu iki kesimin karşı karşıya getirilmek istendiği kaydedilen mektupta, tavan fiyatın belirlenmesine ilişkin ölçütlerin şeffaf olmadığı, bayinin taşıma giderlerinin dikkate alınmadığı öne sürüldü.

Sektördeki yıkıcı rekabetin önlenmesi açısından tavan fiyatla birlikte taban fiyat uygulamasının da getirilmesi gerektiği anlatılan mektupta, siyah çelenk bırakmak isteyen akaryakıt bayilerinin eylemi sırasında EPDK binasının panzerlerle ve yüzlerce güvenlik elemanıyla korumaya alınmasına dikkat çekilerek, uygulama ''acı bir durum'' olarak nitelendirildi.

Mektupta, sorunun çözümü açısından Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'ın ''EPDK'nın 2'ye bölünmesi zaruri'' biçimindeki beyanının gerçekleşmesinin beklendiği kaydedildi.

http://www.haber7.com/haber/20090710/Tavan-fiyat-petrolculeri-isyan-ettirdi.php

EPDK'nın akaryakıt fiyatlarına müdahale ederek fiyatları düşürmesiyle sevinen tüketiciler, hükümetin aldığı sürpriz zam kararıyla şaşkına döndü. Akaryakıt fiyatlarının düşmesini fırsat bilen Hükümet, aradaki farkın önemli bir bölümünü ÖTV oranlarını arttırıp devlet kasasına aktarma yolunu seçerek tüketicileri hayal kırıklığına uğrattı.

Benzin ve motorinde son bir aydır tavan fiyat uygulamasıyla yapılan indirimlerle yüzü gülen sürücülerin hevesi kursağında kaldı. Vergi gelirleri düşen Maliye, akaryakıt ürünlerinde ÖTV'yi artırdı. Uygulama ile 1 litre benzin 3,16 lira, motorin 2,53 ve kırsal motorin ise 2,40 liradan satılmaya başlandı. 50 litrelik benzinli bir otomobilin deposu zamdan önce 146,6 TL'ye dolarken, şimdi burakam 158 TL'ye çıktı. İndirim beklerken gelen zam karşısında şok olan Tüketiciler Birliği, geniş çaplı eyleme hazırlanıyor. 

Benzin ve motorinde, tavan fiyat uygulamasıyla son bir aydır yapılan indirimlerin sevinci kısa sürdü. Vergi gelirleri düşen Maliye, akaryakıt ürünlerinde Özel Tüketim Vergisi'ni artırdı. Yeni vergilerle benzinin litre fiyatı tekrar 3 lirayı geçti. Yüzde 7'lik zam, bir depo benzinde toplam 12 liralık artışa yol açtı. Maliye Bakanlığı, zamma gerekçe olarak bütçe açığını gösterdi. Alınan bilgilere göre vergi gelirlerindeki azalma, bütçede ilk altı ayda 23,2 milyar lira açığa sebep oldu. Vergi artışları ve zamlarla çıkış yolu arayan Maliye, önceki gün de pasaport, ehliyet ve nüfus cüzdanı gibi değerli kâğıtların bedellerini yüzde 50 artırmıştı. Son zamları protestoya hazırlanan Tüketiciler Birliği, Maliye'yi, tavan fiyat uygulamasıyla tüketici lehine doğan avantajı vergi olarak geri almakla suçluyor.

Maliye dün de akaryakıt ürünlerine yüzde 7 oranında zam yaptı. Özel Tüketim Vergisi (ÖTV) tutarı benzinde 20 kuruş, motorinde 15 kuruş, sıvılaştırılmış petrol gazı (LPG) grubunda da 10 kuruş artırıldı. ÖTV tutarlarının belirlenmesine ilişkin Bakanlar Kurulu kararı Resmî Gazete'de yayımlandı. Benzin ve motorinden alınan vergiyi artıran Maliye Bakanlığı, son bir aydır tavan fiyat uygulamasıyla yapılan indirimlerin tamamını geri aldı. Vergilerdeki anormal artış, benzin ve motorin fiyatlarının bir seferde 20 kuruş gibi yüksek oranda zamlanmasına neden oldu. Yeni vergilerle benzinin litre fiyatı tekrar 3 lirayı geçti. 15 Temmuz'dan itibaren istasyonlarda 1 litre benzin 3,16 liradan, düşük kükürtlü motorin 2,53 ve kırsal motorin ise 2,40 liradan satılmaya başlandı. Tüketiciler Birliği'ne göre Maliye vergi toplamak için Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu (EPDK) üzerinden akaryakıt şirketlerine baskı yaptırdı ve tüketici lehine doğan avantajı vergi olarak geri aldı. Birlik, geniş çaplı eyleme hazırlanıyor.

Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu'nun akaryakıt şirketlerine koyduğu tavan fiyat uygulaması, Maliye'nin sürpriz vergi artırımıyla havada kaldı. Kurul, akaryakıt şirketlerine 20 Haziran'a kadar benzin ve motorin fiyatlarını en yakın erişilebilir pazar fiyatlarına çekmelerini istemişti. Kurul, şirketlerin uyarıları dikkate almamaları üzerine 2 aylığına tavan fiyat uygulamasına geçti ve her gün akaryakıt fiyatları için azami satış fiyatını duyurmaya başladı. Uygulamayla benzin fiyatları 3,21 liradan 2,93 liraya kadar gerilemişti. Ana dağıtım şirketleri ve bayiler, benzin ve motorinde rekabetin önünde en büyük engel olarak Maliye'nin aldığı yüksek vergileri gösteriyordu. Son vergi artışları, sektörü haklı çıkardı.

Yeni düzenlemeye göre, 1 litre benzinden alınan ÖTV tutarı, 95 oktan kurşunsuz benzinde litrede 1,4915 liradan 1,6915 liraya, 98 oktan kurşunsuz benzinde de 1,6135 liradan 1,8135'e çıktı. ÖTV tutarı motorinde 1,0045 liradan 1,1545 liraya, kırsal motorinde de litrede 0,9345 liradan 1,0845 liraya yükseldi. Vergilerdeki artışı eleştiren Tüketiciler Birliği Başkanı Nazım Kaya, uygulamayı tüketiciye karşı yapılmış büyük haksızlık olarak değerlendirdi. Vergi indiriminin konuşulduğu bir sırada vergide artışa gitmenin hiçbir iyi niyet tarafı olmadığını söyleyen Kaya, vergilerin geri alınmasını istedi. Aksi halde, tepki eylemlerine başlayacakları uyarısı yaptı.

ÖTV zammıyla beraber depoyu doldurmanın maliyetleri de arttı. 50 litrelik benzinli bir otomobil zamdan önce 146,5 TL'ye dolarken, zamdan sonra bu rakam 158 liraya ulaşmış oldu.

http://www.zaman.com.tr/haber.do?haberno=869917&title=otvye-surpriz-zam-akaryakitta-indirim-sevincini-yarim-birakti

Maliye'nin bütçe açıklarını gerekçe göstererek akaryakıtta Özel Tüketim Vergisi'ni yükseltmesi,araç sahiplerinin yanı sıra istasyon sahiplerinin de tepkisini çekti. Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği Petrol ve Petrol Ürünleri Sektör Meclisi Başkan Yardımcısı Rasih Arbay,EPDK'nın fiyatların pahalı olduğu gerekçesiyle tavan fiyat uygulaması yaptığına dikkatçekerek, vergideki artışın istasyonların indirimini bir anda sildiğini söyledi. 
 
Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu'nun (EPDK) dağıtım şirketlerine koyduğu tavan fiyat uygulamasıyla ucuzlayan akaryakıt, Maliye'nin ÖTV artışıyla birlikte yeniden tüketicinin cebini yakmaya başladı. Araç sahipleri ve sanayiciler, vergi artışının geri alınmasını isterken, karara istasyon sahipleri de tepki gösterdi. Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) Petrol ve Petrol Ürünleri Sektör Meclisi Başkan Yardımcısı Rasih Arbay, bayi ve dağıtım şirketlerinin zor şartlarda yaptıkları indirimin bir anda silindiğini söyledi.

EPDK, akaryakıt şirketlerinden 20 Haziran'a kadar benzin ve motorin fiyatlarını makul düzeye indirmesini istemişti. Şirketlerin uyarıları dikkate almamaları üzerine kurul, 2 aylığına tavan fiyat uygulamasına geçmiş ve her gün, akaryakıt için azami satış fiyatını duyurmaya başlamıştı. Enerji Üst Kurulu'nun kararıyla araç sahipleri rahat bir nefes alırken, Maliye'nin geçen çarşamba günü ÖTV'yi yükseltmesi sektörü şaşkına çevirdi. Maliye'nin, bütçe açıklarını gerekçe göstererek akaryakıt ürünleri ve LPG (likit petrol gazı)'den alınan ÖTV'yi artırması, 1 ayda yapılan indirimleri bir seferde sildi. ÖTV tutarı benzinde 20 kuruş, motorinde 15 kuruş, sıvılaştırılmış petrol gazı (LPG) grubunda da 10 kuruş artırıldı.

ÖTV üzerinden KDV'nin de eklenmesiyle 1 litre benzinin fiyatı 3,16; LPG (otogaz) ise 1,70 liraya çıktı. Böylece tavan fiyat uygulamasıyla ucuzlayan benzin fiyatları eski düzeyine yükseldi. Tüketici derneklerinin ardından sanayiciler de artışa tepkili. İKMİB (İstanbul Kimyevi Maddeler ve Mamulleri İhracatçıları Birliği) öncülüğünde bir araya gelen kozmetikçiler, vergi artışının iptal edilmesini istedi. Karara en sert tepki ise tavan fiyat uygulamasını eleştiren istasyon sahiplerinden geldi. TOBB Petrol ve Petrol Ürünleri Sektör Meclisi Başkan Yardımcısı Arbay, akaryakıt dağıtım şirketleriyle bayilerin tavan fiyat zoruyla çok zor şartlarda yaptığı indirimleri Maliye'nin bir kalemde geri almasının haksızlık olduğunu söyledi. Üst kurulun, benzin fiyatlarının pahalı olduğu gerekçesiyle tavan fiyat uygulaması yaptığına dikkat çeken Arbay, gelinen nokta itibarıyla gerçek amacın 'benzini ucuzlatmak' olmadığını öne sürdü. Benzin ve motorinden alınan vergilerin artırılmasını eleştirmeyi sürdüren tüketici dernekleri de eylem için hazırlık yapıyor.

Avrupa'da en pahalı akaryakıt Türkiye'de satılıyor. AB verilerine göre birlik ülkeleri arasında 1 litre benzin 1,45 Euro cent ile en pahalı Hollanda'da satılıyor. Türkiye'de, son vergi artışıyla 1 litre benzinin fiyatı 1,47 Euro cente çıktı. AB'de en ucuz benzin ise 0,88 cent ile Romanya'da satılıyor.

EPDK: Tavan fiyatın vergi artışıyla ilgisi yok

Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK), tavan fiyat uygulamasıyla ÖTV oranları arasında bağ kurmanın yanlış olduğunu açıkladı. Üst Kurul, tavan fiyat için belirlenen 2 aylık sürenin ağustos sonunda dolacağına işaret ederek, bu zamana kadar yaşanacak gelişmeleri takip edeceğini kaydetti. EPDK, "Tavan fiyat uygulamasına devam edilip edilmeyeceğine karar verecek olup bu aşamada alınmış yeni bir karar yoktur." açıklaması yaptı. Üst Kurul'dan, akaryakıt fiyatlarındaki 20 kuruşluk artış ve ardından çıkan haberlere ilişkin açıklama geldi. Söz konusu haber ve yorumları 'haksız ve yanlış' olarak niteleyen Üst Kurul, Türkiye'deki akaryakıt piyasasındaki fiyatların Avrupa fiyatları ile uyumlu olması için tavan fiyat uygulamasının 25 Haziran 2009'da yürürlüğe girdiğine işaret etti. Tavan fiyatın son ÖTV kararından çok daha önce hayata geçtiğine dikkat çeken sektör otoritesi, "Kurulumuz tarafından tavan fiyat uygulaması kararı alınırken de tam bir idari bağımsızlık içerisinde davranılmış olup sadece tüketicilerin çıkarları ile sektördeki fiyatlandırmanın daha sağlıklı ve kalıcı bir zemine kavuşturulması amaçlanmıştır. Tavan fiyat uygulaması ile birlikte ÖTV oranları yeniden belirlenene kadar geçen 15 gün içerisinde akaryakıt fiyatlarının tedrici olarak ucuzlaması da sadece bu amacın doğal bir sonucudur." ifadelerini kullandı.

http://www.zaman.com.tr/haber.do?haberno=870668&title=surpriz-otv-zammi-suruculer-kadar-akaryakitciyi-da-zorda-birakti

Tüketici Dernekleri Federasyonu'ndan (TÜDEF) yapılan açıklamada, ''Akaryakıtta tavan fiyat düzenlemesinin asıl amacının zamları tüketicilere kanıksatmak olduğu bir kez daha anlaşıldı'' denildi.

Açıklamada, akaryakıtta tavan fiyat uygulaması çerçevesinde en son benzine 5, motorine ise 4 kuruş daha zam yapıldığı hatırlatılarak, düzenleme başladığından itibaren bugüne dek geçen sürede benzine 39, motorine ise 27 kuruş zam geldiği belirtildi.

EPDK'nın bu uygulamaya fiyatları düşürmek için başladığını açıkladığı hatırlatılan açıklamada, ''Geçen 1.5 aylık sürede bu düzenlemenin asıl amacını zamları tüketicilere kanıksatmak olduğu bir kez daha anlaşıldı'' denildi.

Açıklamada, akaryakıt bayileriyle EPDK arasında varolan ve mahkemeye düşen olayın gerçek anlamda bir kayıkçı döğüşü olduğu da ifade edilerek, bayilerin ağlaması ise ''timsah gözyaşları'' olarak nitelendirildi.

Akaryakıta asıl vurgunu hükümetin yaptığı savunulan açıklamada, şunlar kaydedildi:

''Bir hükümet politikası olmaktan çıkıp devlet politikası olan akaryakıt soygununun temeli yüksek tüketim vergisidir. Bugün 95 oktan benzinin rafine çıkış litre fiyatı sadece 1 kuruş olsa, nakliye 1 kuruş, dağıtıcı ve bayi karları da 1'er kuruş olsa dahi bir litre benzin tüketiciye 2 lira 19 kuruşa satılacaktır. Çünkü 1 litre 95 oktandaki sabit vergi 2 lira 15 kuruştur. Bunu hiç kimse 'serbest piyasa, liberal ekonomi' diye savunamaz. Bu, devlet tarafından zorunlu vergi yoluyla yapılan bir soygundur. Bu kadar yüksek vergi aynı zamanda akaryakıt kaçakçılığını ve kayıtdışılığı direkt teşvik etmektedir.''

http://www.haber7.com/haber/20090808/Akaryakitta-tavan-fiyata-veryansin.php

Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu'nun (EPDK) 25 Haziran'da aldığı kararla başlatılan akaryakıt dağıtım ve bayi satışlarına yönelik belirlediği ''tavan fiyat'' uygulaması 25 Ağustos'ta sona eriyor.

AA muhabirinin derlediği bilgilere göre, Petrol Piyasası Kanunundaki, ''Petrol piyasasında faaliyetleri veya rekabeti engelleme, bozma veya kısıtlama amacını taşıyan veya bu etkiyi doğuran veya doğurabilecek nitelikte anlaşma veya eylemlerin piyasa düzenini bozucu etkiler oluşturması halinde, gerekli işlemlerin başlatılmasıyla birlikte, her seferinde iki ayı aşmamak üzere, faaliyetlerin her aşamasında, bölgesel veya ulusal düzeyde uygulanmak için taban ve/veya tavan fiyat tespitine ve gerekli tedbirlerin alınmasına Kurum yetkilidir'' hükmüne bağlı olarak 25 Haziran'da başlatılan uygulamanın sona ermesine 4 gün kaldı.

Akaryakıtta tavan fiyat uygulamasına geçilmesinden bugüne akaryakıt bayi tavan fiyatı 95 oktan kurşunsuz benzinde litrede 3,05 liradan 3,26 liraya, motorinde 2,49 liradan 2,66 liraya, kırsal motorinde de 2,35 liradan 2,52 liraya çıktı.

Uygulamanın başlamasının ardından akaryakıt fiyatlarında yaşanan kısmi ucuzlama tüketiciye son dönemde zam olarak yansıdı. Tavan fiyat uygulamasından bu yana geçen 57 günde akaryakıt bayi tavan fiyatı benzinde 21 kuruş, motorinde 17 kuruş, kırsal motorinde de 17 kuruş arttı.

Tavan fiyat formülünde, bayi ve dağıtıcı payları sabit olarak uygulanırken, uluslararası akaryakıt fiyatlarındaki artışlar, otomatikman formüle dahil ediliyor. Dağıtım şirketleri de tavan fiyatlarındaki bu artışları tüketiciye nihai zam olarak yansıtıyor.

Buna göre, akaryakıt dağıtım şirketleri, uygulamanın hemen ardından 28 Haziran'da kurşunsuz benzinde litrede 15 kuruşluk, motorinde 9 kuruşluk, kırsal motorinde de 10 kuruş indirime giderken, fiyatlar 95 oktan kurşunsuz benzinde 3,20 liradan 3,05 liraya, motorinde 2,58 liradan 2,49 liraya, kırsal motorinde ise 2,45 liradan 2,35 liraya geriledi.

Öte yandan önümüzdeki günlerde sektör temsilcileriyle bir araya gelmesi beklenen EPDK yöneticilerinin, akaryakıt fiyatlarındaki tavan fiyat uygulamasını 2 ay süre ile yeniden uzatabileceği belirtildi.

-FİYATLAR 15 TEMMUZ'DAN SONRA ARTIŞ TRENDİNE GEÇTİ-

Uygulamanın hayata geçirilmesinden itibaren 15 Temmuz'a kadar geçen sürede akaryakıt fiyatlarında 2-7 kuruş arasında indirime gidildi. 15 Temmuz tarihinden sonra ise fiyatlar artış trendine geçti.

Kurşunsuz benzinin litre fiyatı 15 Temmuz'da 2,93 liradan 3,16 liraya, motorinde 2,35 liradan 2,53 liraya, kırsal motorinde de 2,22 liradan 2,40 liraya çıkarken, artış trendi 8 Ağustos'a kadar kadar devam etti. Bu tarihten itibaren 4-6 kuruş arasında indirimler yapılırken son olarak 20 Ağustos'ta akaryakıt fiyatlarında 1-2 kuruş indirime gidildi.

Tavan fiyattaki son indirimle birlikte bugün itibariyle kurşunsuz benzinin litre fiyatı 3,26 lira, motorin 2,66 lira, kırsal motorin ise 2,52 lira olarak belirlendi.

Akaryakıtın perakende satış fiyatları ise illere ve dağıtım şirketlerine göre küçük farklılıklar gösterebiliyor.

-SEKTÖR TEMSİLCİLERİ KARŞI ÇIKMIŞTI-

Öte yandan, akaryakıt bayileri ile sektör temsilcileri, kar paylarının düşük, maliyetlerin yüksek olduğu gerekçesiyle akaryakıtta tavan fiyat uygulamasına karşı çıkmıştı.

Mağdur olduklarını belirten sektör temsilcileri, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Taner Yıldız ile bir araya gelerek sorunlarını dile getirmiş, Bakanı Yıldız, konuya vatandaşın haklarının korunmasının yanı sıra piyasa düzeninin korunması açısından da bakılması gerektiğini belirtmişti.

Tüketici dernekleri ise başta vergiler olmak üzere akaryakıt fiyatlarını oluşturan tüm unsurların azaltılarak fiyatların kalıcı olarak indirilmesini istemişti.

EPDK, petrol piyasasında faaliyet gösteren dağıtıcı lisansı sahiplerinin fiyat uygulamalarında en yakın erişilebilir dünya serbest piyasa oluşumu dikkate alınmadığı anlaşıldığından, lisans sahiplerinin fiyat uygulamalarını, söz konusu aykırılıkları giderecek şekilde Petrol Piyasası Kanununun ilgili maddesinin (Rafinerici ve dağıtıcı lisansı kapsamında yapılan piyasa faaliyetlerine ilişkin fiyatlar, en yakın erişilebilir dünya serbest piyasa oluşumu dikkate alınarak, lisans sahipleri tarafından hazırlanan tavan fiyatlar olarak Kuruma bildirilir) hükmüne uygun hale getirmeleri için 20 Haziran 2009 tarihine kadar süre vermişti.

Bu süreçte de akaryakıt dağıtım şirketleri benzinde 3 ile 8 kuruş, motorinde de 3-4 kuruş indirime gitmiş ve fiyat tekliflerini EPDK'ya bildirmişti. Dağıtım şirketlerinin fiyat ayarlamalarını yeterli görmeyen EPDK da akaryakıt dağıtım ve bayi satışlarına yönelik iki ay geçerli olmak üzere tavan fiyat uygulanmasına karar vermişti.

http://www.zaman.com.tr/haber.do?haberno=882996&title=akaryakitta-tavan-fiyat-uygulamasi-kime-yaradi

Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK), akaryakıtta tavan fiyat uygulaması sonucunda gelinen aşamada, kanunun öngördüğü ''en yakın erişilebilir serbest piyasa fiyatlarının oluşumu ile Türkiye piyasasındaki fiyat oluşumu''nun aynı seviyelerde gerçekleştiğine işaret ederek, uygulamaya yönelik iki aylık kanuni sürenin bugün sona erdiğini bildirdi.

EPDK'dan yapılan yazılı açıklamada, Kurum tarafından 5015 Sayılı Petrol Piyasası Kanunu hükümleri çerçevesinde ''petrol piyasasında faaliyet gösteren dağıtıcı lisansı sahiplerinin fiyat uygulamalarında, en yakın erişilebilir dünya serbest piyasa oluşumu dikkate alınmadığı'' anlaşıldığından 27 Haziran 2009 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere Kanun ile belirlenen iki aylık süre için tavan fiyat uygulamasının başlatıldığı hatırlatıldı.

Bu süre zarfında akaryakıt satış fiyatlarındaki değişimlerin, esasen dünya petrol piyasalarında oluşan ürün fiyatları ile döviz kuru ve vergiler gibi unsurlardaki değişimlere göre belirlendiğine dikkat çekilen açıklamada, şöyle denildi:

''Kurumumuz tarafından başlatılan tavan fiyat uygulaması ile de dağıtıcı ve bayi payları, litrede yaklaşık olarak 42 kuruştan 25 kuruşa indirim sağlanarak sınırlandırılmıştır.

Tavan fiyat uygulaması sonucunda, gelinen aşamada, kanunun öngördüğü en yakın erişilebilir serbest piyasa fiyatlarının oluşumu ile ülkemiz piyasasındaki fiyat oluşumu aynı seviyelerde gerçekleşmekte olup, uygulamaya yönelik iki aylık kanuni süre bugün sona ermiş bulunmaktadır.''

'FİYAT OLUŞUMLARI TİTİZLİKLE İZLENECEK'

Açıklamada, EPDK'nın bugüne kadar olduğu gibi bundan sonraki süreçte de kanuni sorumlulukları çerçevesinde tüketici haklarını korumaya devam edeceği, piyasada fiyat oluşumlarını titizlikle izleyeceği, rafineri, dağıtıcı ve bayi paylarının en yakın erişilebilir dünya serbest piyasa oluşumu ile uyumluluk göstermesi hususunu kararlılıkla yakından takip edeceği bildirildi.

http://www.haber7.com/haber/20090827/EPDK-akaryakitta-zammin-onunu-acti.php

Danıştay Vergi Dava Daireleri Kurulu, Bakanlar Kurulu'nun 4 Temmuz 2009'da akaryakıta yapılan ÖTV zammının yürütmesini durdurdu.

Çetin, benzin, gaz ve tüpgaz fiyatlarının karar gereği düşürülmesi gerektiğini kaydetti.

Tüketici Dernekleri Federasyonu (TÜDEF) Başkan Yardımcısı Ali Çetin, Danıştay Vergi Dava Daireleri Kurulu'nun 4 Temmuz 2009 tarihli Bakanlar Kurulu Kararı gereğince akaryakıt ve türevlerine yapılan ÖTV zammının yürütmesini durdurduğunu hatırlatarak, benzin, gaz ve tüpgaz fiyatlarının karar gereği düşürülmesi gerektiğini bildirdi.

Çetin, akaryakıt fiyatlarında sabit ÖTV'nin artırılması ile aynı zamanda KDV'nin de artırıldığına işaret ederek, yapılan zammın litrede 24 kuruşla 77 kuruş arasında olduğunu ifade etti.

HUKUKA UYGUN DEĞİL

Dolaylı vergilerin tüketicilerin haberi olmadan kesildiğini, mal ve hizmetlerin içine gizlenerek, ödeyenin ödeme gücüne bakılmadan alındığını savunan Çetin, zengin, yoksul, işsiz ayrımı yapılmadan alınan bu vergilerin adil olmadığını savundu.

TÜDEF'in itirazı üzerine Danıştay Vergi Dava Daireleri Kurulu kararı gereğince, 4 Temmuz 2009'da Bakanlar Kurulu Kararları ile akaryakıt ve türevlerine yapılan ÖTV zammının yürütmesinin durdurulduğunu kaydeden Çetin, Kurulun, daha fazla vergi artırımını gerekli kılan başka bir neden gösterilmediğinden zammın hukuka uygun olmadığını, bu nedenle de yürütmesinin  durdurulmasına karar verdiğini belirtti.

İNDİRİM YAPILSIN

Ali Çetin, benzin, doğalgaz, otogaz, yağlama yağları, tüpgaz fiyatlarına söz konusu dönemde yüzde 11 ila yüzde 167 oranında yapılan zammın Kurul kararı gereğince düşürülmesi gerektiğini belirterek, fiyatların litrede 25 kuruş, 14 kilogramlık tüpgazda 1,68 kuruş, yağlama yağları litresinde 70 kuruş, LPG metreküpünde 12 kuruş indirilmesi gerektiğini ifade etti.

Bu indirimin yapılmaması durumunda Bakanlar Kurulunun suç işlemiş olacağını iddia eden Çetin, TÜDEF olarak bu durumda suç duyurusunda bulunacaklarını kaydetti.

95 oktan benzin  5-6 kuruş ucuzladı 

Akaryakıt firmaları benzinde 5-6 kuruş indirime gitti. Dün itibariyle 3.64-3.65 liradan satılan kurşunsun benzinin litresi bu sabahtan sonra 3.58 liraya geriledi. Araç sahipleri 95 oktan kurşunsuz benzini İstanbul'da 3.58 liraya alırken, Ankara'da 3.60 ve İzmir'de 3.59 liraya depoyu doldurmaya başladı. Bu indirimle 50 litrelik bir depoyu doldurmanın maliyeti 182 liradan 179 liraya gerilemiş oldu. Kırsal motorin ve motorinde fiyat değişikliğine gidilmedi. Motorinin litresi 3.04 liraya, kırsal motorin ise 2.93 liradan satılıyor.

http://www.bugun.com.tr/haber-detay/114528-otv-zammina-danistay-freni-haberi.aspx

Akaryakıt fiyatları aldı başını gidiyor. Öteden beri dünyanın en pahalı benzin ve motorinini kullanan ülke şampiyonluğunu sürdürüyoruz.
Kimileri fiyat artışını vergi yüküne, kimileri yapılan promosyonlara bağlıyor.

Promosyonlar durduruldu fiyat ıkına-sıkına 15 kuruş düştü. Komik bir durum. Konunun sahibi EPDK yani Enerji Piyasaları Denetleme Kurumu. Özerk bir kurum. Ne var ki akaryakıt fiyatı belirleme veya indirme konusunda özerkliği gölgeli. Zira olaya Enerji Başkanlığı da anlayamadığım biçimde müdahil oldu. Böylelikle EPDK özerkliği bırakıp Bakanlığın yan veya bağlı kurumu konumuna düştü.

Gelelim fiyatların düşüp düşemeyeceği sorununa. Önce hampetrol ithal eden bir ülke olduğumuzu unutmayalım. İthalatı da bir devlet firması Türkiye Petrol Rafinerileri AŞ kısaca TÜPRAŞ yapıyor. Taşeron kullandığı da oluyor. Hampetrol, rafineride işlenip piyasaya benzin ve motorin olarak çıkıyor. Eğer dünyada hampetrol fiyatı yükselirse bu artış hemen pompa fiyatına yansıtılıyor. Ayrıca iç piyasada kur artışları da ithal ürünlerde olduğu gibi hampetrole yansıyor. Hem de en acımasız biçimde.

Bu artışlar zorunlu ve itiraz edilmeyecek nitelik taşıyor. Bunun dışındaki artışlar "çok bilinmeyenli denklem" ve işin püf noktasını oluşturuyor. Bu bilinmeyen denklemin aktörleri de, ithalatçı şirket, vergi uygulaması yani Maliye Bakanlığı, dağıtım şirketleri ve bayilerden oluşuyor. Şimdi akaryakıtın ucuzlaması için maliyet analizi yerine kâr maksimizasyonuna bakalım. Elde edilen kârı, 100 birim kabul edersek akaryakıtın ithalattan tüketiciye uzanan yolda ortaya çıkan kâr dağılımı şöyle oluyor: Yüzde 25,5'i TÜPRAŞ'ın, yüzde 65,5'i vergi nedeniyle Maliye Bakanlığı'nın, yüzde 4,5'i dağıtım şirketlerinin ve yüzde 4,5'i de bayilerin oluyor. Görüldüğü gibi aslan payı TÜPRAŞ ve Maliye Bakanlığı'nın olmakta. Dağıtım şirketleri ile bayilere ise yüzde 10'un altında bir kâr kalıyor. Şimdi bu ortamda akaryakıtın ucuzlaması nasıl sağlanır onu irdeleyelim. Önce, vergi indirimiyle derseniz sınıfta kalırsınız. Zira vergiden feragat etmek intihar demektir. Bu adım, bütçe açığını büyütür. Vergi gelirleri düşer. Peşinden enflasyon koşa koşa gelir. Ekonomik denge alt üst olur.

Düzen bunu gerektirir. Maliye'nin gözbebeği akaryakıttan alınan vergilerdir. Vergiyi aradan çekersek geriye hampetrol ithalatçısı şirket, dağıtım şirketleri ve bayiler kalıyor. İşte denklemin şifresi ve "püf noktası" burada. Yüzde 25'lik kâr oranıyla TÜPRAŞ göze batmaktadır. Bu arada ithalatçı şirket, her yıl Türkiye'nin en büyük 500 şirketi arasında en büyük kâr eden olarak ilk sırayı almaktadır. Yani demek istediğim şu ki, TÜPRAŞ kâr oranını yüzde 25'ten yüzde 20 civarına indirse ve yine işin en hafif yükünü üstlenen dağıtım şirketleri de yüzde 3,5 kâr payı ile yetinse, akaryakıtta fiyat optimizasyonu sağlanır. Yani pompa fiyatlarında kuruşluk indirim değil liralık düşüş sağlanır. Ayrıca, işin çilesini çeken, yirmi dört saat açık, kalan üç vardiya istihdam yaratan, dağıtım firmalarının, daha çok satış için çözüm bulduğu promosyonların yükünü çeken, otomasyon masrafı altında ezilen, bayi kârlarını da 4,5'ten 4'e çekerseniz, tüketiciye can yakmayan ve isyan ettirmeyen akaryakıt satarsınız. Bu engellerin kalkması çözüm olur, EPDK'nın kararlılığı da bu işi çözer.

TSK ihtiyacı için stok akaryakıt yanlışı

Akaryakıt fiyatlarının belirlenmesinde sıkıntı yaratan bir unsur da TSK için zorunlu stok ayrılması olmakta. Yasa gereği ki bu harp halinde kullanılması için uygulanıyor, dağıtım şirketleri TSK'ya 20 günlük satış ortalamasına göre stok akaryakıt ayırıyor, ayırmak zorunda tutuluyor.

Bunu, sayıları 50 olan dağıtıcı şirketler uyguluyor. Stok, maliyet hesaplamasında öyle veya böyle bir yük oluşturuyor. Yani savaş anında kullanılması öngörülen akaryakıt stoku barış zamanında fiyatların artmasında rol oynuyor. Bu stoklar en küçük dağıtım şirketinde en az yaklaşık 5 milyon litreyi buluyormuş. 50 şirket bağlamında bu rakam 250-300 milyon litre eder. Bunun parasal karşılığı ise 700-800 milyon lira edermiş. Büyük para. Büyük stok. Belki bu miktar barış zamanında yüzde 60-70 azaltılırsa makro anlamda akaryakıt fiyatlarının biraz daha düşmesine bile yol açar. Ayrıca söz konusu stok eylemi de artık TSK'ya bırakılmalı diye düşünebiliriz. Kendi depolarında kendi ihtiyaçlarını oluşturabilirler.

GÜNÜN SÖZÜ: Sorunlar acelecilikle çözülmez. Goethe.

http://www.bugun.com.tr/kose-yazisi/133840-akaryakit-fiyatinin-ucuzlamasinin-onundeki-engel-makalesi.aspx