Son yazılar

Welcome to Hukuk Forum Sitesi - Hukuk ve hayata dair her şey!. Please login or sign up.

10 Şubat 2025, 02:19:39

Login with username, password and session length
Üyeler
  • Toplam Üye: 4,226
  • Latest: Hd4287
Stats
  • Toplam İleti: 8,898
  • Toplam Konu: 4,430
  • Online today: 130
  • Online ever: 648
  • (29 Eylül 2024, 09:37:03)
Çevrimiçi Kullanıcılar
Users: 0
Guests: 104
Total: 104

İşsizlik Maaşına Hak Kazanmanın Şartları ve İşsizlik Maaşının Hesaplanması

Başlatan Av. Ahmet Faruk Ümüt, 15 Ağustos 2024, 14:14:44

« önceki - sonraki »

Av. Ahmet Faruk Ümüt

İşsizlik Maaşına Hak Kazanmanın Şartları ve İşsizlik Maaşının Hesaplanması

İşsizlik maaşı (işsizlik ödeneği), sigortalı çalışan bir kişinin iş akdinin kendi kusuru bulunmaksızın işten çıkarılan kişiye belirli bir süre ve miktarda geçici destek sağlamak için işsizlik sigortası tarafından ödenen maaşa halk arasında verilen isimdir. 4447 sayılı İşsizlik Sigortası Kanunu ile düzenlenen işsizlik ödeneği, kanunda belirtilen şartları sağlayan sigortalı işçiler, iş akdinin feshinden sonra 30 gün içerisinde kuruma başvurarak bu ödenekten yararlanabilirler.

İşsizlik ödeneğine hak kazanabilmek için;

1. Sigortalının kendi istek ve kusuru dışında işsiz kalması,

2. Hizmet akdinin sona ermesinden önceki son 120 gün hizmet akdine tabi olması,

3. Hizmet akdinin feshinden önceki son 3 yıl içinde en az 600 gün süre ile işsizlik sigorta primi ödemiş olması,

4. Hizmet akdinin feshinden sonraki 30 gün içinde en yakın İŞKUR birimine şahsen ya da elektronik ortamda başvurmuş olması gerekmektedir.

İŞSİZLİK MAAŞININ (ÖDENEĞİNİN) SÜRESİ

Hizmet akdinin feshinden önceki son üç yıl içinde;

· 600 gün sigortalı olarak çalışıp işsizlik sigortası primi ödemiş olan sigortalı işsizlere 180 gün,

· 900 gün sigortalı olarak çalışıp işsizlik sigortası primi ödemiş olan sigortalı işsizlere 240 gün,

· 1080 gün sigortalı olarak çalışıp işsizlik sigortası primi ödemiş olan sigortalı işsizlere 300 gün,

süre ile işsizlik ödeneği verilmektedir.

İŞSİZLİK MAAŞININ MİKTARI

Günlük işsizlik ödeneği, sigortalının son dört aylık prime esas kazançları dikkate alınarak hesaplanan günlük ortalama brüt kazancının %40'ı olarak hesaplanmaktadır. Bu şekilde hesaplanan işsizlik ödeneği miktarı, aylık asgari ücretin brüt tutarının %80'ini geçememektedir. İşsizlik ödeneği damga vergisi hariç herhangi bir vergi ve kesintiye tabi tutulmaz.

İŞSİZLİK ÖDENEĞİNİN KESİLDİĞİ HALLER

İşsizlik ödeneği almakta iken;

· İŞKUR tarafından teklif edilen mesleklerine uygun ve son çalıştıkları işin ücret ve çalışma koşullarına yakın ve ikamet edilen yerin belediye mücavir alanı sınırları içinde bir işi haklı bir nedene dayanmaksızın reddedenlerin,

· Çalışma hayatını inceleme ve denetleme yetkisine haiz müfettişlerce veya kamu idarelerinin denetim elemanları tarafından yapılan denetimlerde Kurumumuzdan işsizlik ödeneği aldığı dönemde kayıt dışı olarak çalıştığı tespit edilenlerin, işsizlik ödenekleri tekrar başlatılmamak üzere kesilmektedir.

· İşsizlik ödeneği aldığı süre içinde herhangi bir sosyal güvenlik kuruluşundan yaşlılık aylığı almaya başlayanların ödenekleri "Emeklilik" gerekçesiyle yaşlılık aylığını almaya başladığı tarih itibarıyla kesilir.

· İŞKUR tarafından önerilen meslek geliştirme, edindirme ve yetiştirme eğitimini haklı bir neden göstermeden reddeden veya kabul etmesine karşın devam etmeyen ve haklı bir nedene dayanmaksızın Kurum tarafından yapılan çağrıları zamanında cevaplamayan, istenilen bilgi ve belgeleri öngörülen süre içinde vermeyenlerin işsizlik ödenekleri kesilmektedir. Ancak, bu hallerin sona ermesi durumunda, ödemelere yeniden başlanmaktadır. Ödemenin süresi başlangıçta belirlenmiş olan toplam hak sahipliği süresinin sona erdiği tarihi geçememektedir.

İŞSİZLİK ÖDENEĞİNDEN YARARLANIRKEN SAĞLIK HİZMETİNDEN YARARLANMA

İşsizlik ödeneği alanlar genel sağlık sigortası kapsamında olup, işsizlik ödeneği ödenen günler için, ilgililer adına sadece genel sağlık sigortası primleri İşsizlik Sigortası Fonundan yatırılmaktadır. Ödenek alanların bakmakla yükümlü olduğu kişiler de genel sağlık sigortalısı kapsamında sağlık hizmetlerinden yararlanabilmektedir.

ARABULUCULUK TUTANAĞI İLE İŞSİZLİK MAAŞI BAĞLANABİLİR Mİ?

İşsizlik ödeneği, sigortalı olarak çalışırken kendi kusuru olmaksızın işsiz kalmış kişilere yasada belirtilen şartları taşımaları halinde işsiz kaldıkları dönem için belirli süre ve miktarda yapılan ödemedir

İşten çıkarılan kişinin 4447 sayılı İşsizlik Sigortası Kanunu uyarınca işsizlik ödeneğinden yararlanabilmesi için;

· Kendi istek ve kusuru bulunmaksızın işini kaybetmesi/işten çıkarılmış olması,

· İş akdinin feshinden önce son 120 gün içinde prim ödeyerek sürekli çalışmış olması,

· Son üç yıl içerisinde en az 600 gün süre ile işsizlik sigortası primi ödemiş olması,

· İş akdinin sonlanmasına müteakip 30 gün içerisinde şahsen veya elektronik ortamda İŞKUR'a başvurması (Mücbir nedenler dışında başvuruda gecikilen süre toplam hak sahipliği süresinden düşülmektedir.)

gerekmektedir.

İşsizlik Sigortası Kanununun 48. maddesinin dördüncü fıkrasında bulunan "İşveren, hizmet akdi 51 inci maddede belirtilen hallerden birisine dayalı olarak sona ermiş olan sigortalılar hakkında; örneğin Kurumca hazırlanacak üç nüsha işten ayrılma bildirgesi düzenleyip, 15 gün içinde bir nüshasını Kuruma göndermek, bir nüshasını sigortalı işsize vermek ve bir nüshasını da işyerinde saklamakla yükümlüdür." hükmü ile işten çıkış bildiriminin işverence yapılacağı belirlenmiştir. Konuyla ilgili olarak 2009 yılında 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununa Ek 1. madde eklenerek işverenlerce Sosyal Güvenlik Kurumuna (SGK) yapılmış olan işten çıkış bildirimlerinin İŞKUR'a da yapılmış sayılacağı esası getirilmiştir.

Ancak, Sosyal Güvenlik Kurumu kayıtlarında yer alan fesih nedeninden farklı bir gerekçe ile feshin gerçekleştirildiği yönündeki itiraz ve bildirimlerde, bu durumun somut belgelerle (ihbar ve kıdem tazminatının ödendiğini gösterir bordro/banka dekontu, kesinleşmiş mahkeme ilamı vs.) itiraz eden tarafından kanıtlanması halinde SGK'ya yapılan bildirimdeki fesih nedeni farklı olsa da (SGK kayıtlarında güncelleme yapılmaksızın) belgeye dayalı fesih nedeni esas alınarak işlem yapılmaktadır.

6325 sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanununun 18. maddesinin beşinci fıkrasında yer alan "Arabuluculuk faaliyeti sonunda anlaşmaya varılması halinde, üzerinde anlaşılan hususlar hakkında taraflarca dava açılamaz." hükmü gereği, taraflar arasında anlaşmanın sağlandığı arabuluculuk tutanakları, Kurumumuzca da işsizlik sigortası faaliyetleri bakımından mahkeme kararı gibi değerlendirmektedir.

Bu sebeple;

Arabuluculuk anlaşma tutanağında, itiraza konu olan feshin 4447 sayılı Kanunun 51. maddesi kapsamında olduğunun açık bir şekilde (feshin hangi maddeye dayalı olarak gerçekleştiğinin, ihbar ve kıdem tazminatlarına hak kazanıldığının, feshin işveren tarafından haklı nedenle yapılmadığının belirlenmesi gibi) belirtilmesi halinde, SGK kayıtlarında güncelleme yapılmasına gerek olmaksızın tutanak doğrultusunda güncelleme yapılmak suretiyle işsizlik ödeneği hak sahipliğinin belirlenmesine ilişkin işlem tesis edilmekte ve iş akdine son verilen kişi işsizlik ödeneğine hak kazanmaktadır.

Avukat Ahmet Faruk ÜMÜT

Detaylı bilgi ve daha fazlası için; www.umut.av.tr