Şişmanlık, sadece sağlıkla ilgili değildir. Öyle bakan ne kilo verebiliyor ne de sağlıklı bir yaşam oluşturabiliyor. İşin ekonomik boyutunun tahminlerden ötede olduğu kesin ama işi oraya indirgeyerek sınırlamak da istemiyorum.

Amerikalılar her yıl 120 milyar dolardan fazla parayı şişmanlıkla mücadele için harcıyor. Obezlik ABD'ye mahsus bir olgu da değil. Dünyada 1 milyar insan fazla kilolu ve 300 milyonu obez sınırları içinde.

Kilo sorununda iki temel nokta var: Beden kitle endeksini ölçersiniz veya belinizin kalınlığına bakabilirsiniz. Yani beden kitle endeksinde 30 kilogram/metrekarenin üstüne çıkmışsa obezler sınıfına dahil olmuşsunuzdur. Daha tehlikeli nokta ise; belinizin kemer genişliği 102 cm'yi geçmişse kiloya bağlı hastalık riski grubundasınız demektir. Bir diğer ifadeyle kalp-damar hastalıkları, hipertansiyon, diyabet, eklem hastalıkları, karaciğer yağlanması, inme, kanser, uyku hastalıkları ve psikolojik bozukluklar başta olmak üzere pek çok hastalığa kapı açmışsınız demektir.

Belimi ölçtüm. Kemer genişliğini 102 cm'nin altına indirdim ve gayretim devam ediyor. Ama aynaya baktığımda hâlâ kendimi kilolu addediyorum. Size de tavsiye ederim. Banyodan çıkarken aynaya bakın ve kendinizi beğenip beğenmediğinizi sorun. Bir de merdiven tırmanın. Seri adımlarla 50 basamaktan çok merdiveni çıkmaya çalışın. Nefes alışverişinizde rahatlık hissetmiyorsanız, risk altındasınız demektir.

Vücudumuz bize emanet ve onu zinde kılmak görevimizdir. Günlük yaşantımızı düzene sokmak ve mutlu bir ortam için birinci adım, fazla kilolardan kurtulmaktır.

Hafta sonu Ulusal İç Hastalıkları Kongresi'nde konu çerçevesinde doktorlarla sohbet ettim. Doç. Dr. Bülent Okan Yıldız'ın tebliğ notlarından birkaç detay aktarayım:

. Vücutta yağ miktarının artması obezite olarak adlandırılıyor.

. Bel genişliği vücut yağının dağılımı açısından önemlidir. Kadınlarda genişliğin 88 cm'nin altında olması gerekiyor.

. ABD'de her üç kişiden biri obezdir. Çocuklar da bu risk altında. Yüzde 15'i obezite durumunda. Obeziteden dolayı yılda 40 bin kişi hayatını kaybediyor. Sebep olduğu hastalıklar bu rakama dahil edilince ortaya çıkan sonucu tahmin etmek istemiyorum.

. Türkiye'de obezitenin görülme sıklığı ise kadınların yüzde 35, erkeklerin yüzde 20. Çocuklarda da obezite görülme artmaya devam ediyor.

. Obezitede iki faktör etkili: Genetik ve çevresel faktörler. Genetik yapının yanı sıra beslenme alışkanlıkları, yaşam tarzı kilo vermede güçlüklere sebep olmaktadır.

. Kilo sadece beslenmeye bağlı olmayıp; kültürel, ekonomik ve eğitimle de yakın ilişkisi vardır. Bu sebeple uzun vadeli bir strateji ile kilo vermek mümkün olabilir.

. Şu an itibarıyla dünyanın herhangi bir yerinde kilo vermeyi kesin sağlayan bir ilaç bilinmemektedir. İnternette, doğrudan satışlarda veya farklı bir yöntemle karşınıza çıkan bir ilacın kilo yerine farklı sonuçlara sebep olabileceğini unutmayın. Bilinen ilaçlar da ancak yüzde 5 ila 10 arasında bir sonuç doğurabilmektedir.

. Cerrahi müdahale ancak kronik durumlarda doktorların karar verebileceği nadir yöntemlerden biridir.

. Fazla protein alınmasından kaynaklanan gut hastalığının sebeplerinden biri de yine obezitedir.

Sağlık Bakanlığı, iki yıl önce "Obezite ile Mücadele" programı başlatmıştı. Okullar açıldı, bu konuda hangi adımlar atıldı ve ne sonuçlar alındı, merak ediyorum. Okul kantinleri birer fast food noktası gibi.

Sigaranın yasaklanmasındaki programın benzeri şişmanlıkla ilgili de uygulanmalıdır. Hastalıklar için yapılacak harcamalar, hastalıkları önlemek için harcanmadıkça sonuç alınamaz.

Daha zinde ve sağlıklı günler dileğiyle...

FİKRİ TÜRKER