Bakanlar Kurulunun her yıl uygulamaya başladığı geçici personel alımı sebebiyle, vekil öğretmenlik ve ders ücreti karşılığı görevlendirmeler azalmıştır. Ancak Milli Eğitim Müdürlüklerinin bu şekilde personel alımına devam ettiği de bilinmektedir.

Vekil Öğretmenlik Nedir?

657 Sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 86. maddesi çerçevesinde vekil öğretmen istihdamı yapılabilmektedir. Buna göre, 86. madde de boş ilkokul öğretmenliği kadrolarına (yaz tatili hariç) açıktan vekil atanabileceği hüküm altına alınmıştır. Bu şekilde yapılan uygulamalarla görevlendirilen personele vekil öğretmen denir.

Vekil öğretmenlik istihdamında şöyle bir sıra izlenir:

Herhangi bir yerdeki açık sınıf öğretmenliği kadrosunun bulunması halinde, vekil öğretmen olmak isteyen kişiler açık kadronun bulunduğu yere İl/İlçe Milli Eğitim Müdrülüğüne yazılı olarak başvururlar. İl/İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü talebi uygun görürse, mülki idare makamlarından(Kaymakamlık ve Valilik) ve bütçe uygulama talimatı hükmü gereğince Maliye Bakanlığından izin alarak ilgili kişiyi vekil öğretmen olarak atar.

Maaş: Vekil öğretmen olarak açıktan atananlara, atandıkları göreve tekabül eden maaşın üçte ikisi verilir.

Sigorta: Açıktan vekil olarak atananlar, 657 sayılı Kanunla memurlara tanınan sosyal haklardan yararlanırlar( Tedavi giderleri, emekli sandığı primleri vs.)

Açıktan vekil olarak atanacaklarda, asilde aranan şartlar aranmayabilir. Yani 4 yıllık sınıf öğretmenliği bölümü mezunları sınıf öğretmenliğine atanabilmekte iken, vekil öğretmenlikte, lise mezunu veya iki yıllık yüksek okul mezunları da vekil öğretmen olarak atanabilir.

Vekil öğretmenlik uygulamasının yasal dayanağı olan 657 Sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 86. maddesinin tam metni:

"Vekalet görevi ve aylık verilmesinin şartları:

Madde 86 – (Değişik: 30/5/1974 - KHK/12; değiştirilerek kabul: 15/5/1975 - 1897/1 md.)

Memurların kanuni izin, geçici görev, disiplin cezası uygulaması veya görevden uzaklaştırma nedenleriyle işlerinden geçici olarak ayrılmaları halinde yerlerine kurum içinden veya diğer kurumlardan veya açıktan vekil atanabilir.

Bir görevin memurlar eliyle vekaleten yürütülmesi halinde aylıksız vekalet asıldır.

Ancak, ilkokul öğretmenliği (Yaz tatili hariç), tabiplik, diş tabipliği, eczacılık, köy ve beldelerdeki ebelik ve hemşirelik, mühendis ve mimarlık, veterinerlik, köy ve kasaba imamlığına ait boş kadrolara Maliye Bakanlığının izni (mahallî idarelerde izin şartı aranmaz) ile, açıktan vekil atanabilir. (1),(2)

Aynı kurumdan birinci fıkrada sayılan ayrılmalar dolayısiyle atanan vekil memurlara vekalet görevinin 3 aydan fazla devam eden süresi için, kurum dışından veya açıktan atananlarla kurum içinden ilkokul öğretmenliğine atanan öğretmenler ile veznedarlık görevine atananlara göreve başladıkları tarihten itibaren vekalet aylığı ödenir.

___________________
(1) Bu fıkraya, "eczacılık" ibaresinden sonra gelmek üzere 21/6/2005 tarihli ve 5371 sayılı Kanunun 5 inci maddesiyle, "köy ve beldelerdeki ebelik ve hemşirelik," ibaresi eklenmiştir. 

(2) Bu fıkraya; 21/3/2006 tarihli ve 5473 sayılı Kanunun 3 üncü maddesiyle "kadrolara" ibaresinden sonra gelmek üzere "Maliye Bakanlığının izni (mahallî idarelerde izin şartı aranmaz) ile" ibaresi eklenmiş ve metne işlenmiştir.
___________________

Bu Kanuna tabi kurumlarda çalışan veteriner hekim veya hayvan sağlık memurları, veteriner hekim veya hayvan sağlık memuru bulunmayan belediyelerin veterinerlik veya hayvan sağlık memurluğu hizmetlerini ifa etmek üzere bu hizmetlerle ilgili kadrolara vekalet aylığı verilmek suretiyle atanabilirler.

Yukarıda sayılan haller dışında, boş kadrolara ait görevler lüzum görüldüğü takdirde memurlara ücretsiz olarak vekaleten gördürülebilir.

Bu Kanuna tabi kurumlarda, mali, nakdi ve ayni sorumluluğu bulunan saymanlık kadrolarının boşalması halinde bu kadrolara işe başladıkları tarihten itibaren vekalet aylığı verilmek suretiyle memurlar arasından atama yapılabilir."